DApp (Decentralize Application ) yani merkezi olmayan uygulamalar herhangi bir kontrol sahibi mekanizmaya ihtiyaç duyulmaksızın açık kaynaklı olarak geliştirilebilen uygulamalardır. Sıklıkla kullandığımız geleneksel uygulamalara çok benzemekle birlikte DAppler’in çalışma mantığının arkasında blokzincir ve P2P teknolojisi vardır.
Dapplerin merkeziyetsizliği 2 temel ilkeyle sağlanır . Bunlardan ilki, bir geliştiricinin kodlarını açık kaynaklı (open source) bir şekilde paylaşması ve diğer geliştiricilerin bu kodlar üzerine inşa etme fırsatı vermesidir. İkincisi ise Dapplerin blokzincirler üzerinde kaydının tutulması ve Twitter , Uber gibi geleneksel uygulamalarda var olan tek bir sunucuya bağlı olmayıp bütün verilerin dağıtık bir şekilde kaydının tutulmasıdır.
Bir DApp nasıl çalışır?
DApp’ler Ethereum’la beraber gelişen akıllı sözleşmeleri kullanarak çalışır. Akıllı sözleşmeler, belirli koşulları içeren , otomatik olarak kendi kendini yürütebilen kod parçacıklarıdır. Akıllı sözleşmeler 3. tarafların yapacağı işleri yürütebilirler ve bunu yaparken tüm süreci şeffaf bir şekilde sürdürürler. Ayrıca akıllı sözleşmeler merkeziyetsiz uygulamaların arka yüz (backend) tarafıyla etkileşim kurabilir. DApplerin önyüzleri (frontend) akıllı sözleşmenin koşullarını girmelerine ve sonuçları görmelerine olanak tanır.
DApplerin Avantajları :
- Kullanıcılar uygulamanın sağladığı işlevleri kullanmak için kişisel bilgilerini göndermeleri gerekmez. Bu şekilde kullanıcılara gizlilik sağlanır.
- Veriler blockzincir üzerine değiştirilemez olarak kaydedildiği için uygulama üzerindeki veriler bir bütün olarak saklanır. Bu da günümüzde sıklıkla karşılaştığımız veri korunumu gibi problemlerin önüne geçebilir.
- Ethereum blokzinciri, farklı endüstriler için dApp’lerin hızlı bir şekilde geliştirilmesini sağlayacak kadar esnektir. Bu da uygulamalara esnek bir şekilde geliştirilebilme avantajı tanır.
- DApplerin dağıtık doğasından dolayı hata tolaransı vardır. Ağdaki tek bir düğüm hala çalışması durumunda, merkezi olmayan bir ağ kullanılabilir durumda kalabilir, ancak performans ciddi şekilde düşebilir. Merkezi bir ağ olmadığı için, bir bilgisayar korsanı muhtemelen bir dApp’i devirmek için yeterli düğüm ağına saldıramaz.
DApplerin Dezavantajları :
Blokzincir teknolojisinin henüz yeni gelişmekte olması sebebiyle merkezi olmayan uygulamaların dezavantajları da mevcuttur.
- DApp’lerin açık kaynaklı olmasının avantajı olması kadar dezavantajı da vardır. Kötü niyetli kişiler tarafından kodlardaki açık bulunduğu durumda uygulama maddi ve manevi zarar görebilir.
- Blokzincirinde yapılan değişiklerin geri dönüştürülmesi çok zor olduğu için DApp’lerin bakımı, hata ayıklaması ve güncellemesi zordur.
- Merkezi olmayan ağları ölçeklendirmek merkezi ağlara kıyasla daha zordur.
DApp Örnekleri :
- TraceDonate, verilen bağışların ihtiyacı olanlara ulaştığına dair güven oluşturmak amacıyla hayır kurumlarını ve bağışçıları yararlanıcılara bağlayan bir hizmettir. Fonlar dijital bir cüzdanda tutulur ve bağışçının bağışın nasıl harcandığını takip etmesini sağlar.
- Minds, açık kaynak kod üzerinde çalışan ve kullanıcıları tarafından gönderilen tüm kişisel verileri şifreleyebilen dApp tabanlı bir sosyal medya platformudur .
- Cryptokitties, sanal kedilerin ağdaki oyuncular tarafından beslenmesi, üretilmesi ve satılmasına imkan veren bir oyun DApp’idir.
Gitcoin Nedir ? yazımızı okumak için tıklayınız.