Başlıklar
Sermaye Artırımı Nedir?
Anonim ve limited şirketlerin kuruluşunda, şirketin mali gücünü oluşturmak amacıyla sermaye getirilir. Şirket ortakları, harcamaları için herhangi bir sebeple sermaye artırımında bulunmak zorundadır. Sermaye, nakit para olarak sağlanabileceği gibi, paraya çevrilebilecek varlıklar da sermaye olarak kabul edilir. Şirket genel kurulunda veya sözleşmede belirtilen bir bedel varsa, getirilecek sermaye o bedel kadar olmalıdır; aksi durumda getirilecek mal, belirlenen bedele karşılık gelmelidir.
Şirketler, sürdürdükleri faaliyetler için kaynak sağlamak amacıyla sermaye artırımı yaparlar. Şirketler, sürekli olarak değişen ve gelişen organizasyonlardır ve faaliyetlerini sürdürebilmek için sürekli olarak kaynağa ihtiyaç duyarlar. Sermaye artırımı, bir şirketin ayakta kalabilmesi ve devamlılığını sağlayabilmesi için önemlidir. Şirket ortakları, kaynak ihtiyacını karşılamak, vergi avantajları elde etmek veya hisse senedi değerlerini artırmak amacıyla sermaye artırımına gidebilirler.
Sermaye artırımı, bedelli ve bedelsiz olmak üzere iki şekilde gerçekleşebilir. Bedelli sermaye artırımı, dış kaynakların kullanılması prensibine dayanırken, bedelsiz sermaye artırımında şirket kaynakları kullanılır. Şirketler, sermaye artırımını şu şekillerde gerçekleştirebilir:
- Ortakların şirket sermayesine katkıda bulunması
- Şirket karlarının ortaklara dağıtılmadan sermayeye eklenmesi
- Yeni ortakların veya ortak alımının gerçekleştirilmesi
- Şirket birleşmesi
- Değer artış fonlarının sermayeye eklenmesi
- Şirket borçlarının sermayeye dönüştürülmesi
Bu yöntemler, şirketin durumuna ve ortakların aldığı kararlara bağlı olarak uygulanabilir.
Sermaye Artırımı Nedir? Bedelli Sermaye Artırımı Nedir?
Bedelli sermaye artırımı, şirketlerin yeni payları belli bir bedel karşılığında ihraç ederek sermaye artırımı yapmasıdır. Bu işlem, şirket içinden değil, dış kaynaklardan sağlanan fonlarla gerçekleştirilir. Yeni ihraç edilen paylar belirli bir bedelle satılarak şirkete ek kaynak sağlanır. Bedelli sermaye artırımı sırasında çıkarılan paylara, istenirse şirket ortakları tarafından talepte bulunulabilir. Sermaye artırımı için çıkarılan paylarda, şirket ortakları rüçhan hakkına sahip olduklarından dolayı öncelikle bu payları alma hakkına sahiptirler. Rüçhan hakkı, diğer bir adıyla öncelik hakkıdır ve ihraç edilen paylarda öncelik hisse senedi sahiplerine aittir. Hisse senedi sahipleri, çıkarılan payların bedelini nakit olarak ödemek şartıyla, sahip oldukları pay oranında yeni payları satın alma hakkına sahiptirler. Bu sayede bedelli sermaye artırımı gerçekleşmiş olur.
Eğer hisse senedi sahipleri yeni ihraç edilen payları satın almak istemezlerse, rüçhan hakkı kupon pazarında satabilirler. Bedelli sermaye artırımının şirkete ve hisse senedi sahiplerine sağladığı avantajlar bulunmaktadır. Bu artırımın ardından şirketin değeri ve hisse senetlerinin değeri değişir, bu da şirket ve hisse senedi sahipleri için olumlu bir durumdur. Ayrıca, hisse senedi sahipleri, sahip oldukları hisse oranında yeni payları alma imkanına sahip olduklarından dolayı bu işlem onlar için bir avantaj sağlar.
Sermaye Artırımı Nedir? Bedelsiz Sermaye Artırımı Nedir?
Bedelsiz sermaye artırımı, şirketlere hisse senedi sahipleri veya diğer paydaşlar tarafından herhangi bir miktarda para getirilmeden gerçekleştirilen sermaye artırımıdır. Bedelsiz sermaye artırımı, şirketlerin iç kaynakları olan yeniden değerleme artışı, yedekler, iştirak, duran varlık satış karları ve emisyon primi gibi kaynakları kullanarak yapılan bir sermaye artırımı şeklidir. Bu yöntemde, hisse senedi sahiplerinin cebinden para çıkmaz; tam aksine, şirket içindeki kaynaklar kullanılarak sermaye artırımı bedelsiz olarak gerçekleşir.
Bedelsiz sermaye artırımı, şirketlerin enflasyonla mücadele etmek için kullandığı önemli bir araçtır. Şirket sermayesinin enflasyon karşısında değer kaybetmemesi için tercih edilir. Bedelsiz sermaye artırımı sırasında şirket, dış kaynaklara başvurmadan, mevcut iç kaynakları kullanarak hisse senedi sahiplerine yeni hisse senetleri dağıtır.
Bedelsiz sermaye artırımının avantajları arasında vergi avantajları bulunmaktadır. Özellikle iştirak ve duran varlık satış karları ile emisyon primi üzerinden yapılan bedelsiz sermaye artırımı, vergi avantajı sağlayabilir.
Bedelsiz sermaye artırımının bir diğer avantajı, hisse senedi sahiplerine nakit ödeme yapma zorunluluğu olmamasıdır. Bu durum, hisse senedi sahiplerinin şirketin içsel kaynaklarından yararlanarak sermaye artırımına katılmasını kolaylaştırır.
Bedelli Sermaye Artırımının Şirketler Açısından Yararları Şunlardır:
- Mevcut Hissedarların Korunması ve Yeni Sermaye Çekme Olanakları: Bedelli sermaye artırımı, mevcut hissedarları korur çünkü rüçhan hakları sayesinde öncelikle onlara yeni pay alma imkanı tanır. Aynı zamanda şirkete yeni sermaye çekme olanağı sağlar, bu da işletme için finansal güç kazanımını temsil eder.
- Finansal İstikrar ve Borç Yükünün Azalması: Şirketin finansal istikrarı, bedelli sermaye artırımıyla artabilir. Yeni sermaye, şirketin nakit akışını güçlendirebilir ve borç yükünü azaltabilir. Bu durum, şirketin mali durumunu güçlendirerek daha sağlam bir temel oluşturmasına yardımcı olabilir.
- Yeni Yatırımcı Çekme: Bedelli sermaye artırımı, genellikle yeni yatırımcıları çekme potansiyeli taşır. Yeni paylara yatırım yaparak hisse senedi alan yatırımcılar, şirketin büyüme potansiyeline ve gelecekteki başarı beklentilerine güven duyabilirler.
- Büyüme Stratejileri Uygulanabilirlik: Yeni sermaye, şirketin büyüme stratejilerini hayata geçirmesi için gereken kaynakları sağlar. Yeni pazarlara giriş, araştırma ve geliştirme faaliyetleri gibi büyüme odaklı projeler için finansman sağlama olanağı sunar.
Bedelsiz Sermaye Artırımının Şirketlere Sağladığı Faydalar Arasında Şunları Sayabiliriz:
- Nakit Çıkışı Olmadan Hisse Senedi Sayısının Artırılması: Bedelsiz sermaye artırımı, hisse senedi sahiplerinin cebinden nakit çıkışını gerektirmez. Şirket, mevcut hissedarların ellerindeki hisse senetlerine ek olarak yeni hisse senetleri dağıtarak sermaye artırımını gerçekleştirebilir.
- Eldeki Nakitin Korunması ve Yeni Hisse Senedi Sahiplerinin Bağlılığının Artması: Bedelsiz sermaye artırımı sırasında şirket, nakit rezervlerini kullanmadan sermaye artırabilir. Bu, şirketin eldeki nakit kaynaklarını korumasına yardımcı olur. Ayrıca, yeni hisse senedi sahipleri, bedelsiz olarak elde ettikleri hisse senetleri sayesinde şirkete bağlılık geliştirebilirler.
- Daha Dengeli ve Adil Hisse Senedi Dağılımı: Bedelsiz sermaye artırımı, hisse senetlerinin dağılımını daha dengeli ve adil hale getirebilir. Bu, mevcut hisse senedi sahipleri ile yeni hisse senedi sahipleri arasında eşitlik ve adalete katkıda bulunabilir.
- Kaynak Yaratma Yeteneğine Katkıda Bulunma: Bedelsiz sermaye artırımı, şirketlere kaynak yaratma yeteneğine katkıda bulunabilir. Şirket, iç kaynakları kullanarak sermaye artırımını gerçekleştirirken dış finansman arayışına girmemiş olur. Bu da şirketin finansal bağımsızlığını artırabilir.
Bedelsiz sermaye artırımının bu faydaları, şirketlerin finansal yönetim stratejilerini güçlendirmelerine ve hissedarlar arasındaki dengeyi sürdürmelerine yardımcı olabilir.
Bir sonraki yazımda görüşmek üzere…
“Bilanço Nedir? Bilanço Tablosu Nasıl Hazırlanır?” adlı yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.