CryptOps Chronicle Kasım 2023 raporumuza hoş geldiniz. CryptOps Chronicle serimizin beşinci bölümü olacak bu detaylı sektörel raporla tekrar karşınızdayız. Kasım ayı kripto ve türevi sektörleri için hayati gelişmelerin yaşandığı bir dönem olarak kayıtlara geçti. CryptOps Chronicle raporumuzla yaşanan tüm bu gelişmelerin ve bu gelişmelerin muhtemel etkilerinin üzerinde durarak önümüzdeki sürece ışık tutmaya çalışacağız.
Bildiğiniz üzere Ekim ayı, kripto para birimleri için son derece pozitif gelişmelerin yaşandığı bir dönem olmuştu. Öyle ki bu dönemde toplam kripto piyasa değeri %19.0 gibi ciddi bir oranda artarak 1.08 trilyon dolardan 1.28 trilyon dolara kadar yükselmişti. Kasım ayı ise genel olarak bu sürecin devamının geldiği bir dönem olarak değerlendirilebilir.
Kasım ayını 34.657 dolar seviyesinden açan Bitcoin fiyatının yaklaşık %9’a varan bir oranda yükseliş yaşayarak 37,712 dolar seviyelerine gelmesiyle sektörden pek çok insanın da boğa sezonu umutları da alevlenmiş oldu. Ayrıca Arjantin’de kendisini anarko-kapitalist olarak tanımlayan Milei’nin cumhurbaşkanı seçilmesi de büyük yankı uyandırdı. Bitcoin’i merkezi finansal sistemlerin eksikliklerine ve yolsuzluklarına karşı bir araç olarak görüyor olmasıyla tanınan Milei’nin seçilişi ile kripto paraların yeni bir yol ayrımına girebileceğini olan inanç da artmış oldu.
Kasım ayı NFT piyasası için de fena geçmedi diyebiliriz. Özellikle Kasım ayının ilk haftası itibariyle NFT’lerde haftalık Ether (ETH) satış hacmi açısından istikrarlı bir artış gözlemlendi. Diğer taraftan GameFi ekosistemi de genel durgunluk devam etse dahi çarpıcı gelişmelere sahne oldu. Raporumuzun ilerleyen safhalarında tüm bunları ve daha fazlasını ayrıntılarıyla irdeliyor olacağız.
O halde dilerseniz gelin CryptOps Chronicle raporumuzun Kasım 2023 serisine giriş yapalım.
Başlıklar
Öne Çıkan Noktalar:
Elon Musk, ChatGPT’ye rakip olarak ‘Grok’ adlı yapay zeka sohbet robotunu tanıttı: Elon Musk’ın yeni girişimi xAI, ‘Grok’ adında yeni bir yapay zeka modeli ile ortaya çıktı. Grok, esprili ve daha az sınırlı dijital bir varlık olarak tanıtılarak, yapay zeka manzarasına espritüel bir dokunuş ve asi bir hava getireceği belirtildi.
Sam Bankman-Fried, bütün suçlamalarda sorumlu bulundu: FTX kurucusu Sam Bankman-Fried, sahtecilik de dahil olmak üzere tüm suçlamalardan suçlu bulundu. New York’taki bir jüri, sözde kripto kralını menkul kıymet sahteciliği ve altı diğer suçlamada sorumlu buldu.
Apple, P2P (eşler arası) ödemeler için kripto teknolojisini engellediği iddiasıyla dava edildi: 17 Kasım’da California Bölge Mahkemesi’ne sunulan şikayette, Apple’ın PayPal’ın Venmo ve Block’ün Cash App ile rekabeti kısıtlamak amacıyla anti rekabet anlaşmalarına girdiği iddia edildi. Bu durum, kullanıcıların hızla şişen fiyatlar ödemesine neden olan ödeme uygulamalarındaki merkezi olmayan kripto para teknolojisinin kullanımını sınırladı.
Binance, kurucu CZ’nin ayrılmasıyla yeni CEO olarak Richard Teng’i atadı: Binance Salı günü, şirketin ABD’de suçlamaları kabul ettiği ve 4.3 milyar dolarlık ceza ödemeyi kabul ettiğini belirterek CZ’nin yerine Richard Teng’in CEO olarak atanacağını açıkladı. Zhao, X üzerinden hem hataları için özür diledi hem de Teng’in CEO olarak atanışını duyurdu.
Bitcoin vadeli işlemleri toplam açık pozisyonu, bir yılın en yüksek seviyesine ulaştı: Piyasadaki son yükselişin ardından, BTC vadeli işlem açık pozisyonları 2 ay boyunca art arda büyüme göstererek 1 yılın en yüksek noktasına ulaştı.
Bitcoin Aktif Arzı, 10 yılı aşkın sürenin en düşük noktasına ulaştı: BTC’nin bir yıllık aktif arzı (son bir yıl içinde hareket eden arzın payı), Temmuz 2010’dan bu yana neredeyse 13 yılın en düşük noktasına ulaşarak %29.7 seviyesine düştü.
Kripto:
Kripto Pazarına Genel Bakış:
Kripto piyasası genel olarak Ekim ayında göstermiş olduğu yükseliş trendine Kasım ayında da devam etti diyebiliriz. Ekim ayını toplamda %28.5’lik artış kaydederek kapatan Bitcoin Kasım ayında bu oranı yaklaşık %9.25 seviyelerinde gerçekleştirerek çıtayı daha yukarı bir noktaya taşımayı başardı.
Bu oranla $37.000 dolar seviyesinin üzerine çıkan Bitcoin’in fiyatında gözlemlenen bu artış altcoin piyasasında da olumlu yansımalara sebep olarak piyasada genel bir artış ivmesine sebep oldu.
Bu yükseliş trendinin mimarlarının başında elbette kripto ekosisteminde yaşanan pek çok önemli ve olumlu gelişmenin büyük katkısı oldu. Genel olarak piyasa duyarlılığı, Kasım ayında spot Bitcoin ETF için olası bir onay beklentisiyle yönlendirilen bir iyimserlik patlaması yaşadı. Bu duygu, Bitcoin’in fiyatını 38.000 doları aşan 18 aylık bir zirveye taşıdı.
Ancak, bu iyimser algı, SEC’nin 17 Kasım’da Bitcoin ETF onayına ilişkin kararın erteleneceğini açıklamasıyla son buldu. Ayrıca BlackRock’un SEC’nin kripto spot ETF onayını vermek için meşru bir nedeninin olmadığına dair inancına rağmen, SEC’nin kararı 2024’e kadar erteleme eğiliminde olduğuyla ilgili genel bir kanı mevcut. Bu gelişmeler, piyasadaki azalan coşkunun bir yansıması olarak 21 Kasım’da Bitcoin’in fiyatındaki düşüşe sebep oldu.
Ayrıca SEC’nin 15 Kasım’da Grayscale’in Ether vadeli işlem ETF’sini ertelemesi ve 17 Kasım’da Hashdex ve Global X ETF’lerine ilişkin başvuruları ertelemesi de belirsizliği artıran diğer faktörler arasında yer aldı.
Sonuç olarak uzun süren bekleme ve düzenleyici belirsizlik karşısında, traderlar kripto piyasasındaki mevcut aylık yüksek fiyatlar üzerinden karlarını güvence altına almaya çalışıyor diyebiliriz.
1. BlackRock, Spot Ethereum ETF Başvurusunda Bulundu:
Dünyanın en büyük varlık yöneticisi BlackRock, 15 Kasım’da federal menkul kıymet düzenleyicilere bir spot Ethereum ETF sunma başvurusu yaptı.
Yapılan başvurulara göre, kripto borsası Coinbase ETF’nin ether varlıklarının güvenliğini sağlayacak; güven fonunun nakit varlıkları için ise isimsiz bir varlık görev alacak. Bu durum ise BlackRock’un bitcoin ETF planlarından farklı bir noktada konumlanıyor. Çünkü bu planlarda Coinbase kripto güvenliği sağlayıcısı olarak belirtilirken, nakit güvenliği sağlayıcısı olarak Bank of New York Mellon belirtilmektedir.
2. Binance, Changpeng Zhao’nun Ayrılığıyla Birlikte Richard Teng’i CEO Olarak Atadı:
CZ ve Binance, Türkçe’de “Parayı Aklama Karşıtı” olarak ifade edebileceğimiz AML ihlalleri konusunda DOJ ile anlaşmaya vardılar. Ortaya çıkan anlaşma, şirketin 4.3 milyar dolar ödeme cezasına çarptırılması ve CZ’nin istifa etmesi ile sonuçlandı.
Bu olaylar zinciri sonucunda Binance, ABD dışındaki bölgesel pazarların başındaki ismi Richard Teng’i yeni CEO olarak atadı. Bu değişiklik, kurucu ve eski CEO Changpeng “CZ” Zhao’nun istifa etmesi ve ABD Adalet Bakanlığı tarafından kendisine yöneltilen suçlamalara suçlu olarak kabul etmesiyle gerçekleşmiş oldu.
Today, I stepped down as CEO of Binance. Admittedly, it was not easy to let go emotionally. But I know it is the right thing to do. I made mistakes, and I must take responsibility. This is best for our community, for Binance, and for myself.
Binance is no longer a baby. It is…
— CZ ???? BNB (@cz_binance) November 21, 2023
3. Javier Milei Arjantin’de Bitcoin Destekli Gündemiyle Başkan Oldu:
Arjantin, yeni başkanı olarak Bitcoin taraftarı ve aşırı sağcı popülist Javier Milei’yi seçti. Merkez bankalarına karşı eleştirel duruşuyla kutlanan Milei, 19 Kasım’daki başkanlık ikinci tur seçimlerini %55’lik oy oranıyla kazandı.
Milei’nin zaferi kripto ekosisteminde sadece siyasi bir olay olarak değil, aynı zamanda Bitcoin için potansiyel bir oyun değiştirici olarak algılandı. Gelecek dönem başkanı, Bitcoin’i ekonomiyi canlandırmanın anahtarı olarak görüyor ve parasal kontrolün özel sektöre dönmesini savunuyor olması ile kripto para birimlerini geleceği hususunda yeşil ışık yaktı.
NFT:
Bu grafik 2-30 Kasım 2023 tarihleri arasını kapsamaktadır.
NFT Pazarına Genel Bakış:
Kasım 2023 tarihli NFT pazarına dair son bir aylık verilere göre, piyasa duygusu 32 seviyesinde seyrediyor. Piyasa değeri 3.33 milyon dolarla önceki aya kıyasla %11.82 oranında artış gösterirken işlem hacmi ise oldukça dikkate değer bir şekilde %71.34 artarak 225.16 bin birime yükseldi. NFT sahiplerinin sayısı ise %4.36’lık bir artışla 6,305,153’e ulaştı. Trader sayısı ise 121,840’a çıkarak %2.23’lük bir büyüme kaydederken, alıcı sayısı %2.21’lik bir artışla 69,524’e çıktı. Satıcı sayısı ise %6.04 artarak 79,870 seviyesine erişti.
Bu verilerden yola çıkarak, son dönemdeki durgunluğa rağmen NFT pazarının hareketli bir dönemden geçtiğini ifade etmemiz mümkün. Piyasa değerindeki artış ve yüksek işlem hacmi, sektöre olan ilginin ve katılımcı sayısının arttığının bir işareti gibi görünüyor. Ayrıca, koleksiyon sahibi ve trader sayısındaki artışlar da NFT pazarının hala geniş bir kitlenin ilgisini çektiğini vurgulark nitelikte diyebiliriz.
Bu grafik 2-30 Kasım 2023 tarihleri arasını kapsamaktadır.
Kasım 2023’e ait son bir aylık döneme göre, en popüler NFT koleksiyonları ise şu şekilde sıralandı: CryptoPunks, %17.19’luk pazar payıyla zirvede yer alıyor, hemen ardından Bored Ape Yacht Club %8.56’lık bir oranla geliyor. Art Blocks ise %4.48’lik payıyla üçüncü sırada bulunuyor. Listenin devamında Mutant Ape Yacht Club (%3.11), Azuki (%1.69), Pudgy Penguins (%1.62), The Sandbox (%1.62), CryptoKitties (%1.41), The Captainz (%1.30) ve Nouns (%1.11) gibi koleksiyonlar yer alıyor. Geriye kalan koleksiyonlar ise toplamda %57.92’lik bir pazar payına sahip.
Kasım 2023 NFT Pazar Verileri:
Bu grafik 2-30 Kasım 2023 tarihleri arasını kapsamaktadır.
- Toplam NFT Pazarı Piyasa Değeri: $4.6B
- Günlük NFT İşlem Hacmi:$420.3M
- Toplam NFT İşlem Sayısı: 1.0M
- Toplam Benzersiz Kullanıcı Sayısı: 279.1k
- Alıcı/Satıcı Oranı: 137.25%
1. Disney, Dapper Labs ile Birlikte NFT Platformunu Başlattı:
Disney, blockchain ve metaverse şirketi Dapper Labs ile birlikte NFT platformu oluşturdu.
14 Kasım’daki açıklamaya göre, Disney, geçmiş yüzyıldan gelen ikonik çizgi film karakterlerini Disney Pinnacle adlı NFT pazarına tokenleştirecek. Platform aynı zamanda Pixar’ın ikonları ve Star Wars galaksisinin kahramanları ve kötülerini de içerecek, bunlar koleksiyon yapılabilir ve takas edilebilir dijital rozetler olarak benzersiz bir şekilde olacak.
2. Nike-RTFKT’nin Kripto Evreni, yaklaşık 1.4 Milyar Dolarlık NFT İşlem Hacmine Ulaştı:
Nike ile dijital sanat stüdyosu RTFKT arasındaki işbirliği, NFT ticaretinde yeni bir dönemi başlatarak koleksiyonlarının 1.4 milyar doların üzerine çıkmasına yol açtı.
Kazançlar 170 milyon dolara ulaşırken, bu ortaklık dijital varlıkların ve fiziksel ürünlerin büyüyen kesişimini vurguluyor. NFT sahiplerinin sınırlı sayıda Nike-RTFKT ayakkabı siparişi vermelerine olanak tanıyan bir etkinlikle tetiklendi ve bu da %600’lük bir işlem hacmi artışına neden oldu.
3. Oyun Distribütörü G2A, Odağını Oyunlara Veren Bir NFT Pazarı Başlattı:
Dijital oyun satıcısı G2A, geniş oyun yazılım koleksiyonuna oyun NFT’lerini ekleyerek tekliflerini genişletmek amacıyla Web3 oyunlarına bağlı NFT pazarını başlattı.
15 Kasım’da başlatılan bu yeni girişimin, G2A ekibini seçtiği Web3 ve NFT oyunlarına maruz kalma olanağı sağlamayı amaçladığı ifade edildi. Bu sayede oyuncular, blockchain oyunlarının sunduğu olanakları görebilecek ve G2A ile işbirliği yapan oyunlardan gelen NFT’leri inceleyebilecekler.
GameFi:
Bu grafik 2-30 Kasım 2023 tarihleri arasını kapsamaktadır.
- Kasım ayı itibariyle GameFi pazarının toplam hacmi 5,961.35 milyon dolar olarak gerçekleşti.
- GameFi pazarında Kasım ayı ortalama günlük toplam işlem miktarı 11,949,382 olarak kaydedildi.
- Kasım ayında en popüler web 3 tabanlı oyun ortalama 144 bin aktif kullanıcısı ile Sweat Economy oldu.
Bu grafik 2-30 Kasım 2023 tarihleri arasını kapsamaktadır.
- GameFi token listelerinde ise piyasa değeri olarak en yüksek hacme sahip token ise $819,571,552 ile The Sandbox oldu. Onu $780,057,470 ile Axie Infinity takip etti.
- En fazla oyun bulundurdan blok zincir ise %30.6 ile BNB Chain olurken onu %24.5 ile Ethereum takip etti ve Polygon’u uzun zaman sonra geride bıraktı.
1. PancakeSwap, Web3 Oyuncuları ve Geliştiricileri İçin Tasarlanan Kendi Oyun Pazarını Başlattı:
Merkeziyetsiz bir borsa olarak faaliyet gösteren PancakeSwap, kendi oyun pazarını başlattı. Bu yeni platform, geliştiricilere kripto para birimleri ve NFT’ler gibi web3 öğeleri içeren oyunları oluşturmak, başlatmak ve güncellemek için imkan tanıyor.
PancakeSwap’ın lansmanı sırasında platformda iki oyun sergilenecek: GameFi platformu Mobox ile işbirliği içinde geliştirilen “Pancake Protectors” ve GameFi protokolü Binary X ile işbirliği içinde yaratılan “Pancake Mayor.” Pancake Protectors’ın Mayıs 2023’te başlatıldığı ve günlük 25.000’den fazla aktif kullanıcı çektiği PancakeSwap’ın açıklamasında belirtiliyor.
2. Duyurusu Yapılan GTA 6’da Kripto Para Birimleri de Olacağı İddia Edildi:
GTA 6’nın çevrimiçi versiyonuyla ilgili sızan bilgilere göre, ‘oynayarak kazan’ veya ‘play to earn’ konsepti, blockchain ile uyumlu bir şekilde entegre edilecek. Bu, oyuncuların oyun içinde kazandıkları parayı kripto paraya dönüştürerek gerçek dünyada gelir elde etmelerine olanak tanıyacak.
Ancak bu iddiaların şu ana kadar yayıncı veya geliştirici firma tarafından onaylanmış olmadığını vurgulamakta yarar var. Fakat kripto topluluğu, sızan bilgilerin doğru olduğuna inanıyor. Bazı yorumlara göre, GTA 6 oyununda kripto paraların entegre edilmemiş olabileceği, ancak senaryo içinde bir unsur olarak yer alabileceği de olası ihtimaller arasında gösteriliyor.
Blockchain:
Bu grafik 2-30 Kasım 2023 tarihleri arasını kapsamaktadır.
Blockchain Sektörüne Genel Bakış:
2023 Kasım ayı istatistiklerine göre, blok zincir sektörü genelinde Toplam Zincir Token Piyasa Değeri 1.1 trilyon doları değerini aşıyor. Ayrıca, Toplam Zincir Kilitleme Değeri (TVL) ise 66.5 milyar dolar seviyesinde seyrediyor.
Piyasadaki dağılıma baktığımızda, Bitcoin’in bu büyük pastadan %64.5’lik bir dilim kaptığını ve liderliği elinde tutmaya devam ettiğini gözlemliyoruz. Diğer taraftan Ethereum ise %21.9’luk payıyla ikinci sırada yer alırken, BNB Zinciri %3.2’lik bir pazar payına sahip. Geriye kalan diğer zincirler ise toplam piyasa değerinin %10.4’ünü temsil ediyor.
1. Binance Web3 Cüzdanını Duyurdu:
Dünyanın en büyük kripto para borsası olan Binance, kendi Web3 cüzdanını duyurdu. Bu duyuru, Binance Blockchain Week 2023 etkinliğinde İstanbul’da yapıldı.
Bu yeni cüzdanın, milyonlarca kullanıcının tohum ifadelerini kaybetme riski olmaksızın veya karmaşık giriş süreçleriyle uğraşmadan sektörü keşfetmelerine ve deneyimlemelerine olanak tanımak için tasarlandığı ifade edildi.
2. OKX, Yeni zKEVM Katman-2 Ağı X1’i Kullanıma Sundu:
Kripto para birimi borsası OKX, 14 Kasım’da yapılan bir duyuruya göre, “X1” adlı Ethereum katman-2 ağı için bir testnet başlattı. Ağ, Polygon zincir geliştirme kiti (CDK) kullanılarak geliştiriliyor ve katmanlar arasında mevduat ve çekim işlemlerini doğrulamak için sıfır bilgi kanıtlarını kullanacak.
X1, baştan itibaren DApp’ler ve DeFi için gelecekteki standart olan zkEVM’yi entegre edecek. Ayrıca OKX, X1’i gelecekteki bir yerel ağ olarak kullanmayı amaçlıyor ve bu ağda kendi token’ı olan OKB ücret ödemeleri için kullanılacak.
Sonuç:
Neticede Kasım 2023 CryptOps Chronicle sektörel inceleme raporumuzun sonuna gelmiş bulunuyoruz. Kasım ayını genel olarak değerlendirmemiz gerekirse; bu dönemin kripto piyasasında önemli düzenleyici gelişmelerin ve olayların etkilerini derinlemesine hissettiğimiz bir periyot olarak nitelendirebiliriz.
Özellikle Binance CEO’su Changpeng Zhao namıdiğer CZ’nin kara para aklama ihlalleri nedeniyle görevden ayrılması ve Amerika Birleşik Devletleri Adalet Bakanlığı’nın Binance’e yönelik ciddi bir ceza talebi sektörde halihazırda bulunan risk algısını belirgin bir şekilde daha da tetiklemiş oldu. Benzer şekilde, SEC’nin Binance ve Coinbase’a karşı başlattığı sivil davalar ve 61 kripto varlığının menkul kıymet olarak sınıflandırılması talebi de yine düzenleyici belirsizliğini arttıran faktörler arasında yer alarak piyasa katılımcılarını pozisyonlarını değerlendirmeye zorladı.
Kasım ayında, kripto piyasası üzerindeki düzenleyici etkilerin yanı sıra ETF onay beklentileri de önemli bir rol oynadı. Spot Bitcoin ETF’sine yönelik olası onay beklentisi, piyasada kısa vadeli bir iyimserlik patlamasına neden oldu diyebiliriz. Ancak, SEC’nin bu kararı ertelemesi ve Ether vadeli işlem ETF’si ile ilgili başvuruların da ertelenmesi, piyasadaki coşkunun bir anda azalmasına ve fiyat düşüşlerine yol açtı.
Bu noktada traderların düzenleyici belirsizlik ve piyasa dalgalanmalarına karşı dikkatli bir yaklaşım sergileyerek, uzun vadeli pozisyon likidasyonlarının etkisiyle karşılaştılar. Uzun vadeli türev pozisyonlarının büyük ölçüde likidite edilmesi, alım baskısının azalması ve fiyatların düşmesine neden oldu.
Hiç şüphesiz kripto piyasasında yaşanan bu olaylar, yatırımcıların ve traderların gelecekteki gelişmeleri her zaman olduğundan daha yakından ve dikkatli takip etmelerini zorunlu kılıyor. Özellikle SEC’nin kripto varlıklarını menkul kıymet olarak sınıflandırma talebi ve Binance’e yönelen ciddi fatura, sektördeki regülasyon sürecinin evrimini belirleyebilir.
Son olarak raporumuzu noktalandırmadan önce CryptOps Chronicle Kasım Ayı raporumuzun oluşturulmasında kritik bir rol oynayan ve kripto piyasasındaki dinamikleri anlamamıza yardımcı olan verileri bize sunduğu için Footprint Analytics ekibine en içten teşekkürlerimizi iletiriz.
CryptOps Chronicle raporumuz, sektördeki güncel gelişmeleri takip etmek isteyen herkes için ilerleyen aylarda da düzenli olarak yayınlanacak ve siz değerli okuyucularımızla buluşmaya devam edecektir.
Uyarı: Bu rapor yalnızca bilgilendirme amaçlıdır ve finansal tavsiye veya herhangi bir menkul kıymetin alım veya satım teklifi olarak kabul edilemez. Kripto para yatırımları piyasa risklerine tabidir ve okuyucuların yatırım kararları öncesinde kendi araştırmalarını yapmaları önerilir.
Diğer Yazılarımız: