Başlıklar
Coin Burning (Coin Yakımı) Nedir?
Kısaca Coin Burning: coinlere daha fazla değer katmak için dolaşımdan çıkarma işlemidir.
Madeni para yakma, madeni paraları tekrar kullanılamayacak şekilde sistemden çıkarmak için kasıtlı bir yakma işlemidir. Yazma süreci, dijital varlıkları yayınlayan geliştiricileri dahil ederek çalışır.
Kripto para yakımı hisse senedi geri almaya da benzerlik gösterir. Hisseyi çıkaran şirket belirli miktarda hisseyi geri satın alır ve piyasadaki toplam hisse sayısını azaltır. Böylece toplam arzı düşürerek rekabeti arttırır. Rekabetin artması demek piyasada var olan coinlerin ya da hisselerin değerlenmesi demektir.
Coin Burning İçin Bazı Sebepler:
-
Uzlaşma mekanizması olarak:
Bazı coinler ağ üzerinde mutabakat mekanizması olarak proof of burn (PoB)(yanma kanıtı) kullanır. Bu hem madencilerin hem de kullanıcıların coinlerinin bir kısmını düzenli olarak yakmasını gerektirir.
Bir PoB ağında madenciler yeni blok çıkartmak için coinlerinin bir kısmını yakması gerekir. Madenciler yeni bir işlem bloğunu doğrulayınca yeni coinlerle ödüllendirilirler.
Bazı madeni paralar, yeni ağda yeni belirteçler karşılığında farklı bir kripto para biriminin yakılmasını gerektirir. Örneğin madencilerin başka bir madeni para kazanmak için Bitcoin’i yakmaları gerekebilir.
Bazı blok zincirleri, kredi karşılığında yerel belirteçleri yakmak gibi daha karmaşık PoB biçimleri kullanır. Sahipler daha sonra blok zincirinde bir işlevi gerçekleştirmek için bu kredileri kullanabilir. Bazen bu, sürekli olarak yeni madeni paraların basılmasını ve madeni paraların bir kısmının yakılmasını içerir.
-
Spam’e Karşı Korumak İçin:
Madeni para yakma, bir ağı Dağıtılmış Hizmet Reddi Saldırılarından (DDoS) korumaya yardımcı olabilir ve spam işlemlerinin ağı yavaşlatmasını durdurabilir.
Tıpkı Bitcoin kullanıcılarının işlem göndermek için küçük bir ücret ödemesi veya Ethereum kullanıcılarının akıllı sözleşme hesaplamaları için bir gaz ücreti ödemesi gibi, bazı ağlar madencilerin/doğrulayıcıların işlemler için aldıkları ücretleri yakmalarını gerektirir.
Bu mekanizma, gönderilen her işlemin bir bölümünü otomatik olarak yakabilir. Örneğin Ripple (XRP) bu yöntemi kullanır.
-
Bir Madeni Paranın Değerini Artırmak İçin:
Arz ve talebin temel ekonomik yasası, bir şeyin arzı azalırsa, talebin sabit kaldığı varsayılarak fiyatın artması gerektiğini belirtir.
Satoshi Nakamoto, Bitcoin protokolünü her dört yılda bir “yarıya” indirecek şekilde programladı ve bu da madenciler için blok ödülünü %50 azalttı. Böylece daha az bitcoin dolaşımda olur.
-
Stablecoin’leri Stabil Tutmak İçin:
Arzın belirli bir kısmının yakılması, satablecoinlerin fiat para birimine (dolar gibi) sabit kalmasına yardımcı olabileceğinden, sabit için coin burning işlemi gerekli olabilir.
Örneğin, bir stablecoin’e olan talep artarsa ve fiyat, dolar sabitinin üzerine çıkarsa, protokolün akıllı sözleşmesi, fiyatı düşürmek için otomatik olarak yeni tokenlar çıkarır veya fiyatı yükseltmek için madeni paraları yakar, böylece dolar sabiti sabit kalır.
-
Uzun Vadeli Bağlılığın Bir İşareti Olarak:
Bir kripto projesinin sahipleri bazen kıtlığa yönelik bir bağlılık gösterisi olarak ağlarında para yakarlar. Belli bir derecede kıtlığı sürdürmek (bkz. 21 milyonluk Bitcoin’e bakın), bu madeni paraları tutan herkesi biraz daha zenginleştirir. Sahipler bunu, periyodik yazma programları sağlayan bir yazma mekanizması aracılığıyla veya tek seferlik bir etkinlik olarak gerçekleştirebilirler.
Bazı yatırımcılar bu stratejiyi bir madeni paranın değerini artırmanın bir yolu olarak görüyor ve bu nedenle yatırımcıların uzun vadede yatırımlarını sürdürme konusunda kendilerini daha güvende hissetmelerine yardımcı olabilir.
-
Madencilik Dengesini Teşvik Etmek İçin:
Bazı durumlarda, PoB sistemi, yeni kullanıcılar ile erken gelenler arasında bir dengenin korunmasına yardımcı olan düzenli bir ritimde kripto para yakımı sağlayabilir – örn. o platformdaki ilk ve bazen en büyük yatırımcılar.
Bunun nedeni, işlemleri doğrulamak için madeni paraların yakılmasını gerektiren PoB mutabakat mekanizmasının yeni madeni para madenciliğini teşvik etmeye yardımcı olmasıdır. Böylece bu, yeni kullanıcılar ve eski koruma arasında bir denge sağlar.
Coin Burning İşlemini Kim Gerçekleştirir?
Coin burning genelde projenin geliştiricileri tarafından uygulanır. Kripto varlıkların kalıcı olarak dolaşımdan çıkması anlamına gelir ve geri dönüşü olmayan bir işlem olduğu için çok dikkatli olunması gerekir. Fakat bazen kullanıcılar tarafından da yapılabilir.
Coin Burning Çeşitleri
Coin Burning genellikle üç ana kategoriye ayrılır.
- Protokol seviyede coin yakma.
- Ekonomik politika olarak coin yakma.
- Ödenecek borç yerine coin yakma.
Kaynak: https://www.sofi.com/learn/content/what-is-coin-burning/
Ayrıca bakmak isterseniz: FTX varlık anlaşmaları Mütevelli Raporu