2. Katmanlar kısa vadeli bir başarı hikayesidir, ancak uzun vadeli tablo pek de parlak görünmüyor.
Başlıklar
Ethereum’un Dencun güncellemesi
Ethereum’un Dencun güncellemesi katman 2’lerde adeta bir patlamaya yol açtı; ancak sektör uzmanları Ethereum katman 2 sayısının çok fazla olduğunu söylüyor.
L2beat’te 73 adet Ethereum’un 2. katman blok zinciri listelenmiş durumda ve bunların 82’si de geliştirme aşamasında.
Niyet tabanlı blok zinciri Anoma’nın kurucu ortağı ve CEO’su Adrian Brink, bunun sektörün gerçekte ihtiyaç duyduğu miktardan 10 kat daha fazla olduğuna inanıyor.
Uzman, yaptığı açıklamada, şu anki mahsul miktarının oldukça fazla olduğunu ve aslında ihtiyacımız olanın sadece onda biri kadar bir miktara ihtiyaç duyduğumuzu vurguladı.
Brink, altyapının artık kullanıcı odaklı uygulamalardan bir miktar daha hızlı ilerlediğini ve kullanım örnekleri olmadan altyapı sunduğunu söylüyor.
Brink, “Tüm bu şeylerde çalışacak uygulamalar bulmamız gerekiyor ve bu daha büyük bir zorluk” dedi.
Sürekli değişim Composability Labs’ın CEO’su ve kurucu ortağı Vitali Dervoed de L2’lerin yaygınlaşmasının ek zorluklara yol açtığını düşünüyor.
Dervoed, “Şu anda çok fazla sayıda var,” dedi. “Ne kadar çok L2 inşa edersek, o kadar az birlikte çalışabilirliğe sahip olacağız ve bu da altyapı etrafında başka sorunlar yaratacak.”
Dervoed, her projenin ekosistemi büyütmeyi ve geliştirmeyi hedeflediğini ancak bunun kümülatif etkisinin daha geniş sektöre zarar verdiğini söyledi.
“Geliştiriciler, bir sonraki süper hızlı, düşük gaz ücretli, kullanımı kolay blok zincirini oluştururken iyi niyetli olabilirler, ancak uzun vadede daha parçalanmış bir ekosistem yarattığı için bu ters etki yaratır.”
Neler ters gitti?
Brink ve Dervoed’in gündeme getirdiği konular, sektörün rotasından çıkma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu gösteriyor.
Dervoed, yeni altyapıya olan talebin gerçekçi olmadığını ve büyük ölçüde abartıldığını belirtti.
Dervoed, bunun kripto para dünyasında alışılmadık bir durum olmadığını, daha önce de yaşandığını belirtiyor.
Dervoed, ZK teknolojisinin popülerliğiyle birlikte ZK toplamalarında yaşanan artışı eleştirel bir gözle değerlendirerek, bu durumun gerekliliğini sorguladı.
Brink, yaptığı açıklamada, yeni uygulamaların geliştirilmesinin, yeni kullanım durumlarının keşfedilmesine bağlı olduğunu vurguladı.
Brink, bu yeni kullanım örnekleri olmadan benimsenmenin durgunlaşacağına inanıyor ve aslında altyapının teşvikli airdrop çiftçiliği yoluyla aktiviteyi engellemesi nedeniyle durumun zaten böyle olduğundan endişe ediyor.
“Gerçek kullanım rakamlarına karşı çok şüpheciyim,” diyen Brink, mevcut promosyon modelinin mini bir patlama-çöküş döngüsü yarattığını ekledi:
“Puan programı gerçekleşir, jeton dağıtılır, kullanım sıfıra düşer. Bana bunun sektör için iyi bir uzun vadeli yapı olması pek olası görünmüyor.”
Teşvikli airdrop’lar, kripto topluluğundan zincir içi aktiviteyi teşvik etmede etkili olduklarını kanıtladılar, ancak bunlar genellikle daha sonra sorunlara neden oluyor.
Haziran ayında, LayerZero, uzatılmış bir Sybil — yani yinelenen hesap — avının ardından ZRO jetonunu yayınladı. Şirket, çoğu airdrop avcısının bir projenin uzun vadeli beklentilerine “çok az veya hiç ilgi duymadığını” kamuoyuna açıkladı. Jeton fiyatı, yayınlandıktan sonra %17 düştü.
Brink, havadan bağış toplamanın uzun vadeli bir çözüm olmadığını düşünerek, bu yöntemin özellikle de aynı konuda farklı varyasyonlarla kullanılmasının sürdürülebilirliği daha da azaltacağı görüşünde.
Blockchain kullanım örnekleri olmadan kimse gelmeyecek
Ethereum L2’lerin aşırı bolluğuna ilişkin endişeler denklemin yalnızca bir tarafıdır. Altyapıya çok fazla enerji uygulanıyorsa, bunun başka bir şeyin ihmal edildiği anlamına da gelmesi mümkündür.
Dervoed, artık kullanıcılara odaklanmanın ve gerçekten ilgi çekici bir şey yaratmaya çalışmanın zamanının geldiğini söyledi.
Dervoed, “Sağlam altyapı hayati önem taşısa da, altyapı insanları yeni teknolojilere çeken şey değildir. Blockchain’in gerçek değeri, gerçek dünya sorunlarını çözme ve yeni fırsatlar yaratma becerisinde yatmaktadır” dedi.
Dervoed, blockchain teknolojisinin popülerleşmesi için somut ve etkileyici kullanım örneklerinin önemini vurguladı. Altyapı çalışmalarına başlamadan önce bu örneklerle insanları blockchain’e çekmenin daha doğru bir yaklaşım olduğunu belirtti.
Gerçek değeri bulmak
Herkes L2’lerin aşırı arz edildiği konusunda hemfikir değil. Bazıları hepsi için yer olduğuna inanıyor.
Bunlar arasında Ethereum katman-2 projesi Metis’in ve kar amacı gütmeyen eğitim platformu CryptoChicks’in kurucu ortağı Elena Sinelnikova da yer alıyor.
“Her L2 projesinin kendine özgü bir vizyonu ve amacı var ve buna odaklanıldığında başarılı olabilir” dedi.
Metis, “merkezi olmayan sıralayıcılar” sunarak kendini diğerlerinden ayırmayı amaçlıyor. Sinelnikova, tipik sıralayıcı modelinin “tek bir arıza noktasını temsil ettiğini ve işlem gelirini merkezileştirdiğini” söylerken, Metis’in “bağımsız taraflarca işletilen birden fazla sıralayıcı kullandığını” söylüyor.
Brink, Ethereum L2’lerin benzersiz uygulamalar bulurlarsa kendilerini haklı çıkarabileceklerine inanıyor. Mevcut katman-2 grubuna şüpheyle yaklaşan Brink, bir gün katman-2’leri “yüz binlerce” olarak görebileceğimizi öngörüyor çünkü “birbirleriyle etkileşime girebilen yüz binlerce bağımsız sisteme” ihtiyacımız var.
Brink, “L2’ler iyi,” diyor, ancak “katman 1 ile tam olarak aynı şeyi yapıyorlarsa” değil, sadece “biraz daha hızlılarsa” iyi.
Çeşitlilik anahtardır. Dervoed’in de eklediği gibi, “Farklı L2’ler belirli kullanım durumlarına diğerlerinden daha iyi hizmet eder. Örneğin, bazı L2’ler oyun odaklıyken, Fuel gibi yaklaşan bir L2 gibi diğerleri kripto ticaretini kolaylaştırır.”
Ethereum katman-2’ler ve onlara şüpheyle yaklaşanlar için nüanslı durum, onları değerli kılmak için hızın ötesinde bir şey bulmaları gerektiğidir.
Dervoed, altyapı yatırımlarının amacının sadece bir deney olmaması gerektiğini savunarak, bu yatırımların gerçek ihtiyaçlara cevap vermesi gerektiğini ifade etti.
Bizi sosyal medyamızdan takip etmeyi unutmayın.
Bir sonraki habere buradan ulaşabilirsiniz.